بەمەبەستی خستەنەڕووی هەڵوێستی حكومەتی هەرێم لەمەڕ پرس هەنووكەییەكان و ئاڵوگۆڕی بیروڕا دەربارەی بەرنامەكانی یەكێتی ئەوروپا، ئەمڕۆ فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت پێشوازی لە خاتوو یانا هایباسكۆڤا سەرۆكی نێردەی یەكێتی ئەوروپا لە عیراق و باڵیۆزانی یەكێتی ئەوروپا لە عیراقی فیدڕاڵ كە بە نوێنەرایەتی 28 وڵاتی ئەوروپا سەردانی هەرێمی كوردستانیان كردبوو كرد و باس لە رەوشی ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان عیراق و ناوچەكەو پەیوەندی نێوان هەولێرو بەغداو پرۆسەی هەڵبژاردن و حكومەتی داهاتووی عیراق و گوزەرانی پەنابەرانی سوریا كرا.
خاتوو یانا هایباسكۆڤا سەرۆكی نێردەی یەكێتی ئەوروپا لە عیراق ئامانجی سەردانەكەیانی روونكردەوە كە بەبۆنەی رۆژی ئەوروپا هاوڕێ لەگەڵ باڵیۆزانی وڵاتانی ئەوروپا لە عیراق هاتوونە هەرێمی كوردستان. بەڕێزیان پوختەیەكی لەسەر بەرنامەو پلانی نێردەی یەكێتی ئەورپا پێشكەش كردو هیوای خواست لە ماوەی سەردانەكەیان لە هەرێمی كوردستان زیاتر ئاشنای بارودۆخی هەرێم و هەڵوێستی حكومەتی هەرێم بن لەمەڕ پرسەكان.
دواتر بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت پیرۆزبایی رۆژی ئەوروپای لە نێردەی یەكێتی ئەوروپا و نوێنەرانی وڵاتانی ئەندام لە یەكێتی ئەوروپا كرد و خۆشحاڵی خۆی نیشاندا بۆ ئەو سەردانەو هیوای خواست لە ماوەی سەردانەكەیان بۆ هەرێمی كوردستان بتوانن لە نزیكەوە باس لە پرس و بەرنامە هەنووكەییەكان بكەن.
بەڕێزیان لە نزیكەوە هەڵوێست و سیاسەتی حكومەتی هەرێمی لەمەڕ پێشهات و پرسە هەنووكەییەكان خستەڕوو و گووتی هەرێمی كوردستان لە پێشكەوتن و گەسەندنی بەردەوام دایەو هەڵوێستمان دەربارەی پرسە هەڵواسراوەكان و پرۆسەی سیاسی عیراق روون ئاشكرایە.
فەلاح مستەفا گووتی ئێمە بە بایەخەوە دەڕانینە رۆلی یەكێتی ئەوروپا بۆ هاوكاری كردنی هەرێمی كوردستان و عیراق بۆ سەرخستنی پرۆسەی سیاسی و دیموكراسی. هاوكات یەكێتی ئەوروپا دەتوانێ رۆلی زیاتر ببینێ لە یارمەتیدانی گەلانی عیراق لە بوارەكانی یاساو مافی مرۆڤ و سەرخستنی پرۆسەی دیموكراسی و حوكمڕانی باش.
بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت بە پێویستی زانی كە نێردەی یەكێتی ئەوروپا لە هەرێمی كوردستان نووسینگەیەك بكاتەوە بۆ هاوكاری و هەماهەنگی زیاتر لە نێوان هەرێمی كوردستان و یەكێتی ئەوروپاو فراوانكردنی پەیوەندیەكان.
دواتر تیشكی خستە سەر پەیوەندیەكانی هەرێم لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ و ناوچەكەو كۆمەڵگای نێودەوڵەتی. لەم بارەیەوە گووتی خۆشحاڵین كە ژمارەیەكی زۆری وڵاتانی یەكێتی ئەوڕوپا كونسوڵگەریان لە هەرێم هەیەو پەیوەندیەكانمان لە ئاستێكی باشدایە.
سەبارەت بە رەوشی ئاوارەكانی سوریا و ئاوارەكانی ناوخۆ لە هەرێم بەڕێزیان باسی لە هەوڵەكانی حكومەتی هەرێم و ئەو یارمەتیانە كرد كە تا ئێستا لە لایەن حكومەتی هەرێم یاخود رێكخراوە نێودەوڵەتیەكان و كۆمەڵگای نێودەوڵەتی بۆیان دابین كراوە. هاوكات داوای كرد یەكێتی ئەوروپا یارمەتی زیاتر پێشكەش بكات.
پاشان تیشكی خستە سەر پرۆسەی هەڵبژاردنەكانی عیراق و هیوای خواست ئاكامی ئەو هەڵبژاردنە ببێتە نەخشە رێگایەك بۆ پێكهێنانی حكومەتێك كە گوزارشت لە هەموو پێكهاتەكانی عیراق بكات مافی هەموو لایەك پارێزراو بێت و پابەند بێت بە دەستووری وڵات لەسەر بنەمای پرەنسیپی هاوبەشی كردنی راستەقینە لە دەسەڵات و دابەشكردنی داهات و فیدڕالیزم.
خاتوو یانا هایباسكۆڤا سەرۆكی نێردەی یەكێتی ئەوروپا لە عیراق بە ناوی باڵیۆزی وڵاتانی یەكێتی ئەوروپا و ئامادەبووان سوپاسی بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەتی كرد و گووتی ئێمە ئەو هەڵوێست و تێڕوانین و بۆچوونانە بەهەند هەڵدەگرین و وەك نێردەی یەكێتی ئەوروپا لەسەر جێبەجێ كردنی بەرنامەكانمان بەردەوام دەبین، هەوڵ دەدەین لە بواری سەروەری یاسا و كردنەوەی خولی مەشق و راهێنان بۆ پەرەپێدانی توانا مرۆییەكان و یارمەتی ئاوارەكان و پێشخستنی هەردوو كەرتی تەندروستی و پەروەردە بەرنامەكانمان فراوانتر بكەین.
لە كۆتایی كۆبوونەوەكەدا چەندین پرسیارو سەرنج و تێبینی ئاراستەی بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت كران و ئەویش وڵامی ئامادەبووانی دایەوە.
بەمەبەستی لە نزیكەوە ئاگاداربوون لە رەوشی سیاسی هەرێم و بارودۆخی ئاوارەكانی سوریاو خۆئامادەكردن بۆ كردنەوەی نووسینگەی كۆمسیاری یەكێتی ئەوروپا لە هەرێمی كوردستان، ئەمڕۆ شەممە خاتوو یانا هایبۆسكۆڤا باڵیۆزی یەكێتی ئەوروپا لە عیراق، سەردانی فەرمانگەی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەتی كردو لەلایەن فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت پێشوازی لێكرا.
سەرەتا خاتوو یانا هایبۆسكۆڤا خۆشحاڵی خۆی بۆ ئەم دیدارە نیشانداو تیشكی خستە سەر سەردانی ئەم دواییەی خاتوو كریستالینا جۆرجیێڤا كۆمیساری باڵای یەكێتی ئەورووپا بۆ هاریكاریی نێودەوڵەتی و هاوكاریی مرۆیی و بەدەنگەوەچوونی قەیرانەكان بۆ هەرێمی كوردستان و بەسەردانێكی سەركەوتووی وەسف كرد.
بەڕێزیان باسی لە بڕیاری یەكێتی ئەوروپا كرد بۆ كردنەوەی نووسینگەی مرۆیی كۆمسیاری یەكێتی ئەوروپا لە هەرێمی كوردستان ( ECHO) كە بڕیارە لە داهاتوویەكی نزیك دەستبەكاربن بەمەبەستی یارمەتیدانی ئاوارەكانی سوریا لە هەرێم و ئاوارەكانی ناوخۆ.
لەلایەن خۆیەوە، بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت پوختەیەكی سەبارەت بە رەوشی ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان و عیراق و دوایین پێشهاتەكان پێشكەش كرد. هەروا گووتی وەك حكومەتی هەرێم بە گەرمی پێشوازی لەم هەنگاوەی یەكێتی ئەوروپا دەكەین بۆ كردنەوەی نووسینگەی مرۆیی كۆمسیاری یەكێتی ئەوروپا لە هەرێمی كوردستان و وەك فەرمانگەی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت ئامادەی هەر هاوكاری و هەماهەنگیەكین بۆ سەرخستنی كارە مرۆییەكانتان لە هەرێمی كوردستان.
قەیرانی سوریا و كێشەی پەنابەران و پەیوەندیەكانی هەولێرو بەغداو هەڵبژاردنەكانی عیراق تەوەرەیەكی تری كۆبوونەكە بوو. لەم بارەیەوە، فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت هەڵوێستی سەركردایەتی سیاسی كوردستانی لەمەڕ چارەسەركردنی پرسەكان دووپاتكردەوە، هاوكات پێشنیاری سەردان و كۆبوونەوەی فراوانی كرد لە نێوان باڵیۆزی وڵاتانی یەكێتی ئەوروپا لەگەڵ سەركردایەتی هەرێمی كوردستان بۆ ئاڵوگۆڕی بیروڕا سەبارەت بە دوایین گۆڕانكاری و پێشهاتە سیاسیەكان و یەكخستنی هەوڵەكان بۆ یارمەتیدانی ئاوارەكان.
هەروا هیوای خواست نووسینگەی یەكێتی ئەوروپا یارمەتی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكان لە عیراق بدات بۆ سەرخستنی پرۆسەی هەڵبژاردنی عیراق كە بڕیار وایە لە مانگی نیسانی ئەمساڵ بەڕێوە بچێت.
جێگەی باسە هەفتەی رابردوو خاتوو كریستالینا جۆرجیێڤا كۆمیساری باڵای یەكێتی ئەورووپا بۆ هاریكاریی نێودەوڵەتی و هاوكاریی مرۆیی و بەدەنگەوەچوونی قەیرانەكان سەردانی هەرێمی كوردستانی كرد و لەگەڵ بەڕێز نێچیرڤان بارزانی سەرۆك وەزیرانی هەرێمی كوردستان و لایەنە پەیوەنددارەكان كۆبووەوەو سەردانی چەند كەمپێكی پەنابەرانی سوریای لە شارەكانی هەولێرو دهۆك كرد.
ئێواره‌ى ئه‌مڕۆ چوارشه‌ممه 12ى ئادارى 2014، نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازى له شاندێكى یه‌كێتیى ئه‌ورووپا كرد كه له خاتوو كریستالینا جۆرجیێڤا كۆمیسارى باڵاى یه‌كێتیى ئه‌ورووپا بۆ هاریكاریى نێوده‌وڵه‌تى و هاوكاریى مرۆیى و به‌ده‌نگه‌وه‌چوونى قه‌یرانه‌كان و خاتوو یانا هاباشكۆڤا باڵیۆزى یه‌كێتیى ئه‌ورووپا له عیراق و شاندێكى یاوه‌ریان پێكهاتبوو.
له دیدارێكدا شاندى میوان تیشكى خسته سه‌ر مه‌به‌ستى سه‌ردانه‌كه‌ى بۆ عیراق و هه‌رێمى كوردستان كه بۆ به‌دواداچوون و له نزیكه‌وه ئاگاداربوونه له ڕه‌وشى په‌نابه‌رانى سووریا له هه‌رێمى كوردستان و عیراق. هه‌روه‌ها سوپاس و ده‌ستخۆشییان له حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان كرد بۆ به‌هاناوه‌چوون و ئه‌و هاوكارییانه‌ى كه پێشكه‌ش به په‌نابه‌رانى كردووه و ده‌كات و ئاماژه‌یان به‌وه دا كه ئه‌و خزمه‌تگوزارى و هاوكارییانه‌ى له هه‌رێمى كوردستان پێشكه‌ش به په‌نابه‌ران كراون به به‌راورد له‌گه‌ڵ وڵاتانى دیكه‌ى ناوچه‌كه له ئاستێكى به‌رز و ڕێكوپێكدایه، بۆیه جێگه‌ى ڕێز و پێزانینه.
شانده‌كه دووپاتى كرده‌وه كه هه‌موو هه‌وڵێكى خۆیان له یه‌كێتیى ئه‌ورووپا ده‌ده‌ن بۆ ئه‌وه‌ى په‌نابه‌رانى سووریا له هه‌رێمى كوردستان له‌و هاوكارییانه سوودمه‌ند بن كه له لایه‌ن كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تییه‌وه كۆ ده‌كرێنه و دابه‌شى سه‌ر په‌نابه‌ران ده‌كرێن، بۆ ئه‌وه‌ى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان بتوانێت باشتر هاوكاریى په‌نابه‌ران بكات، به تایبه‌تیش له‌و بارودۆخه ئاڵۆزه‌ى كه ناوچه‌كه‌ى پیادا ده‌گوزه‌رێت كه كێشه‌ى بودجه و قه‌یرانى ئابوورى هه‌یه.
لاى خۆیه‌وه سه‌رۆك وه‌زیران سوپاسى خۆى بۆ سه‌ردانى شاندى یه‌كێتیى ئه‌ورووپا ده‌ربڕى و داواى لێ كردن كه له‌گه‌ڵ لایه‌نه په‌یوه‌نداره‌كانى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان وه‌ك پارێزگار و وه‌زیره‌كان كفتوگۆ له‌سه‌ر چۆنیه‌تیى به‌ڕێوه‌چوونى كاروبارى په‌نابه‌ران بكه‌ن. هه‌روه‌ها دووپاتى كرده‌وه كه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان به‌پێى تواناكانى خۆى به‌رده‌وام ده‌بێت له هاوكاریكردنى په‌نابه‌ران و داواى له یه‌كێتیى ئه‌ورووپا كرد كه زیاتر بێنه ناو پرسه‌كه‌وه و چ ڕاسته‌وخۆ و چ له ڕێگه‌ى ئێن جى ئۆكانه‌وه، یانیش له ڕێگه‌ى UNHCRه‌وه هاوكاریى زیاترى په‌نابه‌ران بكه‌ن.
باسكردن له ڕه‌وشى عیراق و هه‌ڵبژاردنه‌كانى داهاتووى وڵات به‌شێكى دیكه‌ى دیدارى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان و شاندى میوان بوو.
دوایین هەواڵەکان
- نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران: سەردانەکەی پزیشکیان ئاماژەیە بۆ گرنگیدانی ئێران بە هەرێمی کوردستان
- هه‌رێمى كوردستان و ئێران جهخت له برهودان به پهيوهندييهكانيان دهكهنهوه
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی: سەردانی سەرۆک کۆماری ئێران مێژوویی بوو
- نازم دەباغ له وتووێژ له‌گه‌ڵ ئاژانسی ئیرنا: مەسعوود پزشکیان سەردانی هەولێر دەکات
- نازم دەباغ: کاتی سەردانی پزیشکیان بۆ عێراق دیار نییە
- «سەلام رشدی» له‌گه‌ڵ شاندی یهکێتی هاورده و ناردنکارانی لقی ههولێر کۆبۆوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى: ههميشه پشتيوانى و بهرگرى له مافهكانى ئێزدييان دهكهين
- سهرۆک نێچیرڤان بارزانی له‌گه‌ڵ باڵیۆزی یهکێتیی ئه‌ورووپا کۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى له‌گه‌ڵ باڵيۆزى نهمسا كۆبووهوه
- سه‌رۆك نێچيرڤان بارزانى سوپاسى جهنهرال ڤاول ده‌كات